جمع آوری زبالها با فرهنگ سازی
از عمده مشکلات این روز های روستاهای کشور به ویژه روستاها ی گیلان مساله زباله و حفظ محیط زیست از شر زباله ها وپسماند ها می باشد .
یکی از راه حلها برای رفع مشکلات زیست محیطی آموزش وفرهنگ سازی است چرا که وقتی افراد بدانند رها شدن زباله چه مخاطراتی را می تواند رقم بزند هرگز به انجام این کار راضی نخواهند شد. دراین بین دهیاران وظیفه دارند با دادن آموزش وهمچنین مدیریت سیستم جمع آوری زباله ها مشکل را حل کنند. خوشبختانه مشکل زباله ر در بیشتر روستاهاحاد نیست وبا دادن آموزش می توان مشکلات را حل کرد.
به منظور اجرای این طرح نیاز به دهیاران آموزش دیده ودوست دار محیط زیست می باشد .
برای ارتقاء توانمندی دهیاران دوره های آموزشی تخصصی در بخش های مختلف بویژه مدیریت پسماند با حضور استادان برجسته پیش بینی شده که گذراندن این دوره اثر خوبی بر روند کار آنها دارد.
طبق قانون شهرداری ها اولین و مهمترین وظیفه دهیاران جمع آوری پسماند، لایروبی انهار و تامین نظافت و بهداشت تعریف شده است.از آنجایی که بیش از ۵۰ درصد زیاله های تولیدی در روستاها قابل بازیافت و تبدیل شدن به کمپوست است که اگر روشهای این بازیافت را بدانیم و برای آن برنامه ریزی کنیم .وانرا به همه مردم روستاها آموزش دهیم می توانیم ضمن جلوگیری از آلودگی های زیست محیطی و تامین فضایی شاداب و سالم برای ساکنان از زباله برای تولید کمپوست و کود و تولید محصول کشاورزی استفاده کنیم.لذا تفکیک زباله های تجزیه پذیر از میان پلاستیکها می تواند جلوی آسیبهای جدی به محیط زیست را بگیرد. در این میان تفکیک زباله ها می تواند راه را برای استفاده بهینه هموار سازد.
افزایش زباله در روستاها
در چند سال اخیر تولیدانواع زباله در روستاهای کشور به شدت افزایش پیدا کرده است. آمارها نشان روزانه ۱۰هزار تن زباله عادی دربیش از ۳۲هزار روستای کشور تولید می شود که نیمی از آن قابلیت بازیافت و تبدیل شدن به کمپوست را دارد می دهد .
کارشناسان مسئول خدمات عمومی امور روستایی معاونت امور دهیاری های سازمان شهرداری و دهیاری های کشور می گویند :
وضعیت تولید زباله در روستاهای کشور نسبت به قبل تغییر پیدا کرده هم اکنون در بیش از ۳۲هزار روستای کشور روزانه ۱۰هزارتن زباله عادی و خانگی تولید می شود که ۵۴ درصد آنها قابل بازیافت است وباید به فکر مابقی آنها بود . از مجموع پنج هزارتن زباله روستایی می توان دو تا سه هزار تن مواد کمپوست تولید کرد که در کشاورزی و تولید محصولات ارگانیک کاربرد خوبی دارد و در کاهش آلودگی زیست محیطی نیز موثر خواهد بود.
کارشناسان محیط زیست روستایی معتقدند که تولید پلاستیک در کشورمان نیز سالانه بالغ بر دو میلیون و ۱۰۰ هزار تن است که ۶۰۰ هزارتن آن ظروف یک بار مصرف است که نشان می دهد این فاجعه زیست محیطی همه ما را تهدید می کند و اگر چاره نکنیم هزینه زیادی متحمل خواهیم شد.
مدیریت پسمان در روستاها که امروزه به شدت در معرض آلودگی قرار دارد باید در اولویت برنامه های دهیاران و بخشداران قرار گیرد و در کنار مستند سازی به سمتی حرکت کنیم تا مشکلات این حوزه کمتر شود.همچنین تغییر الگوی مصرف در روستاها که همپای شهرنشینان موجب تولید زباله بیشتر شده باید مدیریت شود تا از بروز پیامدهای آن جلوگیری شود. در گذشته تنها غذای باقیمانده ازسفره روستائیان نان خرده بود که خوراک طیور و دام ها می شد اما امروز زباله روستایی مانند شهری بالا رفته و با مشکلات زیست محیطی مواجه هستیم.
چه باید کرد
روزانه ۴۸ هزار تن زباله شهری و روستایی و پسماند عادی، ۴۰۰ تن زباله بیمارستانی و ۹ هزار تن پسماند ویژه در کشور تولید می شود که شیرابه ها آلودگی شدید دارد و راه افتادن شیرابه ها و تجمع زباله، سلامت انسانها ومحیط زیستشان را به خطر می اندازد .
بحث مدیریت پسماندها خصوصا در روستاها مهم به نظر می رسد از آنجا که 54درصد زباله ها ی روستایی قابل بازیافت است لذا آموزش در زمینه تفکیک زباله های خشک وتر وتجزیه پذیر وناپذیر می تواند کمک بزرگی به کاهش آلودگی محیط روستایی کند.
البته معمولا در بسیاری از روستاها به دلایل مختلفی (محفوظ و محذوف بماند)از گروه های حامی محیط زیست استقبال خوبی نمی شود. و علیرغم خطرات و عواقب بدی که
مساله عدم توجه به بحث محیط زیست به دنبال دارد .در آینده نزدیک همه ما ونسل های یعد از ما را تهدید می نماید مردم روستاها وحتی برخی از مسولان آ ن هیچ نوع برنامه ای جهت دانش افزایی خویش واهالی دیار خود نشان نمی دهند.ودر بسیاری از مواقع سبب دلسرد شدن حامیان محیط زیست می گردند.
اما در بسیاری از روستاها هم مردم فرهنگ دوست و دوستدار طبیعت با آغوش باز از حامیان محیط زیست استقبال نموده ودر کلاس های و جلسات انجمن های حامی طبیعت شرکت نموده وبا وحدت و یکدلی زمینه را جهت پاک سازی محیط زیست از زباله ها فراهم نموده اند و گامهای مثبت و قابل تقدیری را بر داشته اند .امید آن داریم که همه ما توجه جدی به محیط زیست داشته باشیم و در جهت حفظ و نگهداری این نعمت خدادادی از هیچ کوششی دریغ ننماییم.
تهیه وتدوین :حمید باقری 15-10-96
