کمسار در گذر زمان

توجه به محیط زیست و توسعه فرهنگی جامع و پایدار

کمسار در گذر زمان

توجه به محیط زیست و توسعه فرهنگی جامع و پایدار

کمسار در گذر زمان

حب الوطن من الایمان _پیامبر خاتم (ص)_
با سلام و احترام خدمت همه اهالی محترم و بزرگوار کمسار و محلات همجوار .ضمن عرض خوش آمدگویی به شما بزرگواران بابت بازدید از وبلاگ کمسار .به عرض می رساند این وبلاگ با همه نقضان و کم و کاستی هایش درصدد شناسایی و معرفی چهره واقعی کمسار و اهالی محترم آن و روستاهای همجوار تشکیل گردیده و برآنست که با همت همه دوستان و اهالی محترم آن (اعم از مهاجرین ،ساکنین ) گامی در جهت معرفی تاریخچه ،موقعیت جغرافیایی،اقلیمی و فرهنگ ناب مردم آن بر دارد بنابراین انتظار می رود با ارایه پیشنهادات و انتفادات مفید و سازنده ما را یاری نمایید . منتظر ارایه مطالب مفید تاریخی ،اجتماعی ،فرهنگی ،ورزشی ،و... شما بزرگواران هستیم . تا گامی در جهت توسعه فرهنگی این روستای تاریخی بر داشته باشیم . با سپاس فراوان حمید باقری

۴ مطلب در مهر ۱۳۹۷ ثبت شده است


  در کتاب  « تاریخ شفت » نوشته « نادر افشاریان»پژوهشگر گیلانی است که در سال ۱۳۸۸ با نگرشی کامل به شفت در زمینه های تاریخی ، جغرافیایی ، فرهنگی و اجتماعی ، اقتصادی و … منتشر شده است. او پس از گذراندن تحصیلات ابتدایی و متوسطه در شفت و رشت  به تدریس در مدارس شفت پرداخت. وی در سال ۱۳۵۵ وارد دانشگاه شد . پس از بسته شدن موسسات آموزش عالی همانند دیگران به زادگاه خود شفت ، بازگشت و دوباره مشغول به تدریس در مدارس آن منطقه شد و به طور جدی به مطالعه و پژوهش در زمینه ی تاریخ معاصر ایران زمین پرداخت. 

این نویسنده اهل شفت در بخشی از کتابش می نویسد :

شفتی ها از نخستین مردمان پاره ی غربی گیلان بودند که پذیرای دگراندیشی چون سالوک شدند…تنها اثر باقیمانده در کمسار مسجد قدیمی آن است که مردم این منطقه به علت علائق مذهبی از آن حفظ و حراست کرده اند

مرکزیت سیاسی به معنای انچه که در فومن  ولاهیجان وجود داشت خیر وجود نداشته است.امّا همانند دیگر ولایات گیلان، شفت همواره دارای حکمرانان قدرتمند و بالطبع دارای مرکزیت سیاسی و یا به عبارت شما میتوانسته دارای دارالحکومه نیز باشد. اگر به نوشته های موّرخین ، وقایع نگاران ،جغرافی دانان ،سیّاحان خارجی وداخلی که شفت را ازگذشته های دورتا پایان دوره ی مشروطه دیده اند و حتماً نیز درباره ی آن مطالبی نوشته و بالطبع از حکومت آن هم یادی نموده اند، نگاه دقیقی بیافکنیم متوجه می شویم که شفت  نیز همانند برخی دیگر از ولایات گیلان دارای حکمران و مرکز حکمرانی بوده است. برخی نوشته ها که چندان نیز نمی توان به آن استناد کرد حکایت از آن دارند که شفت از نیمه ی دوم قرن دوم هجری دارای حکمرانانی محلّی  بوده که در مناطق کوهستانی فرمان می راندند  و در نیمه ی اول قرن سوم هجری بود که سالوک بن وهب بن منّبه که  گویا سرداری زیدی مذهب  بود ؛ با مواقفت این حکمرانان محلّی وارد منطقه ی شفت شد که می گویند آرامگاه او در نزدیکی روستای شالما شفت ودر محلّی به همان نام  واقع است ، اما سیّد اصیل الدین زوزنی در نیمه ی اول   قرن هفتم هجری ازشفت دیدن کرده و در یادداشت های خود می نویسد: در قرن پنجم هجری امیر ملک اول حکمران شفت بود که دارای ایین حنبلی بود وتوسط  عوامل فرقه ی اسماعیله به قتل رسیده است . اکنون امیر شفت ، امیر  ملک بن شاهی ملک است.پس ازوی امرای مقتدری جون  امیره محمد شفتی،امیره ساسان شفتی، ،امیره سعید شفتی، امیره صعلوک، میر خواند شفتی، میر حاتم شفتی والخ که تا اواسط دوره صفویه برشفت و با مرکزیت گوراب شفت و تنها در یک دوره با مرکزیت احمدسرا (بخش فعلی احمدسرگوراب) بدون قرار داشتن به زیر مجموعه ی ولایتی دیگر و مستقلاً برای منطقه حکومت می کرده اند.بعد ازحکومت شاه عباس که مقارن با فرمانروایی خانها برشفت است مرکز حکومتی شفت به عبارتی دارالحکومه ی شفت به کمسار بزرگ واقع درشرق شهرستان شفت منتقل می گردد امّا شفت همواره مرکزارتباطی  و مرکز اقتصادی منطقه محسوب می شده است. با آغاز دوره ی مشروطه  شفت با همه ی اعتراضاتی که به مرکز ولایت گیلان یعنی رشت می نمود استقلال حکومتی همچون پیشین خود را ازدست داد و باداشتن بنای دارالحکومه دارای نایب الحکومه شد ؛ این وضعیت با اشکال مختلف و تحت اسامی گوناگون زیرسایه ی حکومت شهری دیگر قرار گرفت تا جایی که  منطقه ای با داشتن ظرفیته ای کافی برای داشتن حکمران تبدیل به دهستانی شد که بیش ازچندین دهه  از دایره ی لطف حکومت فومن خارج بود ؛ منطقه ای که ازنظر دارا بودن شاخصه های لازم برای توجه بیشتر، نیازمند سرمایه گذاری مالی و معنوی بود ، برای مدت ها به کناری گذارده شده بود که با توجه به تلاش های مردم کوشا و ساعی شفت برای کسب اعتبارات دولتی هنوز آثار زخم های عمیق عقب ماندگی اقتصادی آن التیام نیافته که بخشی از آن میتواند ناشی از اداره نشدن منطقه ی شفت با مدیرانی دلسوز وکاردان باشد.

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۰۶ مهر ۹۷ ، ۲۱:۵۹
حمید باقری و امیررضا باقری.

امروزه توجه به محیط زیست در تمامی بخش های کشور بالاخص محیط های روستایی اهمیت یافته است تا هر چه بهتر و بیشتر بتوان در عین بهره برداری مناسب از محیط، از آن حفاظت نمود. لذا مناطق روستایی به واسطه نزدیکی بیشتر به طبیعت و اثرات مستقیمی که بر طبیعت می گذارند و تاثیراتی که از طبیعت می پذیرند، از اهمیت به سزایی برخوردار هستند. این امر ضرورت تحقیق در محیط زیست روستایی را دو چندان می کند. هدف از این مقاله بررسی مشکلات زیست محیطی روستاهای کشور و پیدا کردن راه حل های برطرف کردن این مشکلات است. روش تحقیق کتابخانه ای بوده است که از منابع متعدد جهت تحلیل مطالب استفاده شده است. همچنین از جستجوهای اینترنتی در سایت های داخلی و خارجی جهت کسب اطلاعات در زمینه تحارب جهانی بهره برده شده است.نتایج حاکی از وجود مشکلاتی چون فرسایش، نبود مراکز دفن زباله، عدم احداث تاسیسات فاضلاب به همراه مشکلات ناشی از کمبود آب و آلودگی منابع آب موجود است که می توان به آن تغییر کاربری اراضی، آلودگی هوای محیط های روستایی، تخریب مناطق حفاظت شده را اضافه نمود، که راه حل هایی چون اصلاح سیستم شخم زنی، بهره برداری بهینه از منابع آبی با اصلاح کانال های آبیاری و اجرای طرح های توسعه فیزیکی روستایی و افزایش کارایی منابع موجود پیشنهاد می شود.
بخش دیگری از مشکلات مربوط به استفاده از سوخت های زیستی همچون هیزم است که موجب آلودگی هوای محیط خانه و روستا می گردد. در این زمینه اجرای طرح های برق کشی در نواحی روستایی مفید است. این امر موجب کاهش مونوکسید کربن در هوای خانه و روستا می شود. جمعیت، مولفه دیگری در محیط زیست روستا است که دارای تاثیرات منفی و مثبت بر محیط زیست می باشد. مهاجرت و افزایش فشارها بر زمین موجب تخریب محیط زیست می گردد. در مقابل افزایش جمعیت به توسعه فناوری های زیست محیطی کمک می کند و موجب حفاظت از محیط زیست می شود. امروزه اجرای طرح های متعددی همچون مدیریت کاربری اراضی، آموزش و مدیریت محیط زیست به همراه اجرای طرح های مشارکت جویانه در جهت حفاظت روستاها از جمله برنامه های جهانی است که اجرا گردیده است
.

اما آیا همه  ی روستاها  توانسته اند با چنین  طرح های  آشنا  گردند.مطمنا پاسخ منفی  خواهد  بود  . برای داشتن محیط زیست سالم نیاز به آموزش همگانی در تمامی سطوح جامعه ی باشد و این همت همه مردمان سرزمین ما را می طلبد. .

 
۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۰۶ مهر ۹۷ ، ۲۰:۵۸
حمید باقری و امیررضا باقری.

سازمان مردم نهاد (NGO)، سازمانی غیردولتی، غیرسیاسی و غیرانتفاعی است که افراد در آن به طور داوطلبانه عضویت دارند. امروزه سازمان‌های داوطلب و مردم‌نهاد به دلیل ارتباط مستقیم و بدون واسطه با مردم، بسیار موثر و کارآمد عمل می‌کنند. سازمان‌های مردم‌نهاد، اعتبار خود را از نقش مسئولانه و سازنده خود در جامعه کسب می‌کنند. این سازمان‌های غیردولتی با ساختارهای انعطاف‌پذیر و گسترده و پراکنده در دوردست‌ترین نقاط کشورها قادر هستند فعالیت‌های بسیاری را انجام دهند که دولت‌ها و بخش خصوصی از انجام آن عاجزند.

در کشورهای توسعه یافته، سازمان‌های مردم نهاد در بسیاری از عرصه‌ها از قبیل محیط زیست، تعلیم و تربیت، رشد جمعیت، زنان، فرهنگ، اطلاع‌رسانی، سیاست، هنر و اقتصاد فعال هستند. در این کشورها، احزابی که در زمینه‌ محیط زیست فعالیت می‌کنند بسیار قدرتمند و هدفمند هستند و خواسته‌های زیست محیطی مردم را از مدیران و مسئولان کشور مطالبه می‌کنند.

آموزش زیست محیطی

هر کس در برابر تاثیرات خویش بر طبیعت مسئول است و باید اطمینان حاصل کند که بهره‌برداری از منابع به شیوه‌ای پایدار صورت گرفته است. همچنین افرادی که مسئولیتی را در بخش‌های مختلف اقتصادی، اجتماعی و توسعه‌ای برعهده دارند، در قبال عملکرد زیست محیطی خود مسئول هستند. از این‌رو آموزش محیط زیست در همه سطوح ضروری است.

مشارکت اجتماعی مردم در حوزه محیط زیست هنگامی عینیت پیدا می‌کند که مردم بدانند چه مخاطراتی محیط زیست آنان را تهدید می‌کند، علت آن چیست و چگونه می‌توان با بهبود عملکرد یا تغییر رفتار به رفع آن‌ها کمک کرد. هدف از آموزش محیط زیست، افزایش آگاهی، درک و حساسیت افراد نسبت به فرآیندهایی است که در محیط طبیعی رخ می‌دهد، به شکلی که آن‌ها نسبت به محیط زیست احساس مسئولیت کنند. آموزش به مردم کمک می‌کند تا خود بخشی از راهکار و راه‌حل باشند. آموزش صحیح، حق انتخاب را برای مخاطب در نظر می‌گیرد. هدف بسیاری از آموزش‌های محیط زیست، تغییر و اصلاح عادات قدیمی است.

برخی گزینه‌های قابل استفاده برای افزایش آگاهی زیست محیطی در سطح جامعه شامل آموزش زیست محیطی برای رهبران، سیاستمداران و مدیران، استفاده از رسانه‌ها برای انتقال نگرانی‌های زیست محیطی به جامعه، آموزش همگانی درباره محیط زیست و کاهش آلایندگی، قرار دادن درس‌های آموزش محیط زیست به عنوان بخشی از آموزش رسمی مدارس، آموزش استفاده مجدد و بازیافت مواد قابل بازیافت، قانون‌گذاری، اطلاع‌رسانی و در نظر گرفتن جوایزی برای حفظ و بهبود محیط زیست و در نظر گرفتن روزهایی از ماه به عنوان روز پاک و جمع‌آوری زباله‌های جامد و یا روز بدون خودرو به منظور افزایش حساسیت مردم نسبت به محیط زیست است.

آموزش حساسیت نسبت به محیط زیست در کودکان

بر اساس کتاب ورزش و محیط زیست، هدف این نوع آموزش، آگاهی احساسی در کودکان دانش آموز است تا آنها را قادر سازد نسبت به محیط خود احساس داشته باشند. این روش فراتر از شیوه‌های پیش پا افتاده و ناکارآمد تدریس است بلکه کودکان از شیوه‌هایی چون ترسیم کردن، گفتن، نوشتن، پرسیدن، تصور کردن، از طبیعت الهام گرفتن، به طبیعت اضافه کردن، راه رفتن و دویدن برای درک عمیق احساس محیط زیست استفاده می‌کنند.

https://www.isna.ir/news

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۰۶ مهر ۹۷ ، ۲۰:۴۶
حمید باقری و امیررضا باقری.

مشکلات مربوط به محیط‌زیست جهانی هستند. فرهنگ عامل اصلی و نیروی محرک توسعه پایدار و حفاظت از محیط‌زیست است. آموزش محیط‌زیست به‌منظور ایجاد فرهنگ عمیق، یعنی تربیت افراد دارای احساس مسئولیت نسبت به محیط‌زیست و دارای دانش، نگرش، انگیزه، تعهد و مهارت‌های لازم برای فعالیت‌های مختلف در جهت ایجاد محیط‌زیستی سالم و پاک و تعهد به نگهداری از محیط برای نسل‌های آینده ضرورت دارد. حفاظت از طبیعت و احترام به محیط‌زیست، در کشور ایران که فرهنگی کهن دارد، دارای سابقه‌ای دیرینه است. طبیعت و به‌خصوص درخت و جنگل در اسطوره‌شناسی ایرانیان بسیار اهمیت داشته است. در زمان هخامنشیان جلوگیری از آلودگی عناصر چهارگانه آتش، خاک، هوا و آب مورد توجه بوده است. حفظ و حمایت از طبیعت و محیط‌زیست در دین مبین اسلام توصیه شده است. مسلمانان ایرانی هنوز هم در روستاها آب را مهریه حضرت فاطمه(س) می‌دانند و آلوده کردن آن را گناه می‌شمارند. پیامبر اکرم(ص) فرموده‌اند «نزد من شکستن شاخه درخت به منزله شکستن بال فرشته است». اصولاً برای ایجاد توسعه فرهنگی سه رویکرد مطرح است: «رویکرد مبتنی بر قانون»، «رویکرد مبتنی بر اخلاق» و «رویکرد مبتنی بر آگاهی». به‌نظر می‌رسد مورد سوم یعنی رویکرد مبتنی بر آگاهی در مقایسه با دو رویکرد دیگر قابلیت تأثیرگذاری بسیار عمیق‌تر در جامعه دارد. آموزش‌وپرورش که یکی از مهم‌ترین مجریان آموزش و ایجاد فرهنگ است، می‌تواند از این رویکرد در جهت توسعه فرهنگ حفاظت محیط‌زیست بهره‌برداری کند. برای دستیابی به نتایج مطلوب در جهت ایجاد فرهنگ صحیح در هر زمینه، نیاز به ارتباط و تعامل دستگاه‌های متولی آموزش‌وپرورش است و ارتباط تنگاتنگ دو سویه می‌تواند بسترهای مناسب آموزش رفتارهای مناسب و مورد نظر را در فرهنگ جدید در بین کودکان و نوجوانان و در نتیجه بین افراد جامعه فراهم سازد.

مقدمه

جهانِ امروز در حال توسعه و تحول است. محیط‌زیست در سلامت و توسعه پایدار جامعه در هر زمان از تاریخ بشر نقش و اهمیت داشته است. استفاده از هرگونه ابزار در جهت گسترش فرهنگ حفاظت از محیط‌زیست می تواند حال و نیز آینده بشری را تضمین کند. بدیهی است برای ایجاد چنین فضایی بیش از هر زمان نیاز به دانایی، قدرت و فرهنگ و توانایی است. بنابراین، توسعه پایدار و حفاظت از محیط‌زیست زمانی حاصل خواهد شد که محیط طبیعی و فرهنگ انسان با هم مرتبط باشند و در یک راستا حرکت کنند. وجود اخلاق زیست‌محیطی در تک‌تک افراد جامعه می‌تواند شادابی و پویایی را برای جامعه به ارمغان آورد. مهم‌ترین راهکار مؤثر در این جهت‌ فرهنگ‌سازی و بومی‌سازی رفتارهای تمامی افراد جامعه در این راستا و نهادینه کردن اخلاق حفاظت از محیط‌زیست است. به ‌این دلیل است که آموزش مستمر، مداوم و مبتنی بر تحقیق و پژوهش، رمز ایجاد و بهبود فرهنگ صحیح در هر فرد، سازمان و جامعه است و آموزش‌وپرورش مؤثرترین سازمان در راستای این فرهنگ‌سازی در جهان امروز است.

بیان مسئله

محیط‌زیست موضوعی جهانی است و محیط‌زیست در سطح ملی و بین‌المللی در معرض تهدیدهای جدی است. انسان‌ها در سراسر دنیا در طول زمان به این درک رسیده اند که آلودگی محیط‌زیست و عدم توجه به آن فاجعه محسوب می‌شود و در هر گوشه‌ای از دنیا که رخ دهد به تمام کره زمین آسیب خواهد رساند؛ ولی با وجود همه این اطلاعات، بی‌توجهی به محیط‌زیست و در نتیجه تخریب آن به‌دست انسان هنوز عاملی تهدیدکننده است؛ زیرا محیط‌زیست فضایی است که در آن همه‌چیز به ‌هم مربوط است و در آن رخدادهایی دائم در حال جریان است که بر بودن و پویایی دلالت دارد.

فرهنگ صحیح در ارتباط با طبیعت، باید بتواند روحیه طبیعت‌دوستی و هماهنگی با طبیعت را در انسان شکل دهد و نگاه انسان را به محیط‌زیست و منابع طبیعی و تمام آنچه در اطراف اوست، متفاوت و نوعی احساس مسئولیت در قبال آن‌ها در درون وی ایجاد کند.

آموزش محیط‌زیست به‌منظور ایجاد فرهنگ عمیق یعنی تربیت افراد دارای احساس مسئولیت نسبت به محیط‌زیست و  دارای دانش، نگرش، انگیزه، تعهد و مهارت‌های لازم برای فعالیت‌های مختلف در جهت ایجاد محیط‌زیست سالم و پاک و تعهد به نگهداری از آن برای نسل‌های آینده صورت می‌گیرد . در نتیجه توسعه پایدار تغییر در بنیادها را اقتضا می‌کند. عدالت اجتماعی، حفظ میراث فرهنگی، حفظ محیط‌زیست، داشتن جامعه سالم، برآوردن نیازها و توجه به نسل آینده در شمار مفاهیمی است که زیربنای توسعه پایدار را تشکیل می‌دهد.و با توجه به این مهم که توسعه پایدار توجه به انسان و نیازهای اوست، مشارکت خود انسان در تمام مراحل هر فرایند یک اصل محسوب می‌شود.

 از این رو باید تمامی بنیادهای فرهنگی توسعه را شناسایی کرد و نیز عواملی که می‌توانند جامعه را در ایجاد فرهنگی توسعه یافته و در راستای توسعه پایدار و حفاظت از محیط‌زیست یاری کنند، شناسایی کرد و از آن‌ها یاری جست.

فرهنگ عامل اصلی و نیروی محرک توسعه پایدار و حفاظت از محیط‌زیست است[۳]. فرهنگ از نظر تایلور تمام رسوم، هنرها، علوم، مذهب و رفتار سیاسی است که مجموعه آن باعث متمایز کردن جامعه‌ای نسبت به جامعه دیگر می‌شود. این نکته حائز اهمیت است که توسعه فرهنگی نسبت به توسعه اجتماعی، سیاسی و اقتصادی از وسعت بیشتری برخوردار است؛ به‌طوری که جامعه‌شناسان معتقدند پویایی در فرهنگ جامعه منجر به پیشرفت و توسعه در تمامی زمینه‌ها می‌شود.

اگر به آدابی که در رسالت پیامبران نهفته است با نگاهی عمیق و دقیق بنگریم، مشاهده خواهیم کرد که در واقع پیامبران نیز هر یک با تلاش و پیگیری فراوان نوعی فرهنگ را در میان مردم زمان خویش تثبیت می‌کردند که پیامد آن به نفع مردم بود. همان‌طور طبق تعریف چارلز وینیگ1 فرهنگ شامل تمام الگوهای هنری، اجتماعی، ایدئولوژی و مذهبی می‌شود که انسان برای سلطه بر محیط‌زیست خود استفاده می‌کند.

آموزش محیط‌زیست به‌منظور ایجاد فرهنگ عمیق یعنی تربیت افراد دارای احساس مسئولیت نسبت به محیط‌زیست و  دارای دانش، نگرش، انگیزه، تعهد و مهارت‌های لازم برای فعالیت‌های مختلف در جهت ایجاد محیط‌زیست سالم و پاک و تعهد به نگهداری از آن برای نسل‌های آینده صورت می‌گیرد.

برگرفته از مقاله فاطمه سادات نبی پور

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۰۵ مهر ۹۷ ، ۲۲:۰۷
حمید باقری و امیررضا باقری.