برگزاری یادواره شهدای والا مقام گیلده

همزمان با شب تاسوعای حسینی مراسم یادواره پنج شهید والا مقام روستای گیلده (شهیدان  محمدباقر زارع ,سیدحسین میرجلالی ,هادی زادرفیع ,غلامرضا مشت آهنین ,محمدعلی محمدی ) با حضور پرشور و گسترده آحاد مردم روستای گیلده واهالی روستاهای همجوار در مسجد ولیعصر (عج) گیلده برگزار گردید .

این یادواره با تلاوتی چند از آیه های قرآن مجید توسط  قاری  برجسته استان گیلان  برادر اسماعیل وفایی مزین گردید.

سپس مجری محترم یادواره برادر شعبانی در جایگاه قرار گرفت و با اشعاری در رثای سرور وسالار شهدا امام حسین (ع) و  شهدای بزرگوار جنگ تحمیلیی باب سخن گشود .

در ادامه این یادواره رییس مداحان شهرستان شفت برادر محمدقدسی نژاد  در تجلیل از مقام شامخ شهدا  به نوحه سرایی پرداختند.

در ادامه این یادواره حجت الاسلام دکتر هاشمی  امام جمعه شهرستان شفت در تشریح جایگاه رفیع شهادت و نقش ارزنده مدافعین حرم در صیانت وپاسداری از آرمانهای امام وانقلاب مطالب ارزنده ای بیان نمودند .

دکتر هاشمی فرمودند که  که اگر مدافعین حرم نبودند امروز دشمنان جنگ به مرزهای ما می گشاندند .بنابراین این عزیزان بزرگوار با ایمان واراده والا وستودنیشان در حال دفاع از مرزهای ایران اسلامی می باشند.  دکتر هاشمی در پایان به  نوح سرایی در  رثای  ساقی کربلا  آقا ابوالفضل در شب تاسوعای حسینی پرداختند .

 ((روح همه شهدای این یادواره شادو یادشان گرامی باد ))

        تهیه کننده :  علیرضا طاهری و عباس زادرفیع 

اولین جلسه حامیان محیط زیست

    اولین جلسه حامیان محیط زیست منطقه با  شعار (زمین ارث ما نیست , امانتی نزد  ما است ) با حضور دوستداران طبیعت و هیت موئسس این گروه مردم نهاد وبا حضور آقای بهمن نیکروان- عضو شورا-  در بازار کمسار با میزبانی آقای علیرضا طاهری آغاز به کار نمود .

    در آغاز؛ جلسه  با تلاوتی چند از آیه های قرآن مجید توسط آقای عباس طاهری مزین به کلام خداوند منان گردید.

    سپس آقای حمید باقری ضمن عرض تسلیت ایام سوگواری وعزاداری سرور وسالار شهیدان آقا امام حسین (ع) حضور عزیزان را به فال نیک گرفت ضمن عرض خیر مقدم به حضار و آرزوی موفقیت در مسیری که قرار گرفته اند از گروه خواست بنا به حفظ سنت دیرینه و احترام به پیبشکسوتان جلسه با بیانات آقای حسن نظری آغاز گردد.

    آقای حسن نظری ضمن تاکید بر تلاش در جهت پاکسازی محیط پیرامونی روستای کمسار، خواهان پیگیری مسوولین روستا در رابطه با بهسازی چهره اولیه روستا، توجه به پاکسازی حیاط مسجد شدند و تاکید نمودند که این اقدام در بازه ی زمانی کوتاهی شکل عملی به خود گیرد. 

    آقای ابراهیم خرمدل خواهان هماهنگی بیشتر شورا با گروه حامیان محیط زیست شدند و خواهان عضوگیری بیشتر و حضور مدیران مدارس در جلسه حامیان محیط زیست بودند.

    آقای نیکروان ضمن تایید و تاکید بر هدفگذاری مشخص و تفکیک زباله از مبدا و استمرار این امر اصرار داشتند و خواهان تشکیل جلسه در دفتر شورا گردیدند.

    آقای علیرضا طاهری با تاکید بر فرهنگسازی و تفکیک زباله ها و انتقاد از زباله های انباشته شده خواهان پیگیری مسوولین درمورد وضعیت بازار کمسار بودند. 

    آقای عباس طاهری، نقش فرهنگسازی  و تاکید بر امر به معروف و نهی از منکر را یکی از شیوه های حل معضلات زیست محیطی دانستند و خواهان به کار بردن ادبیات زیبا و فراخور شریعت ما در بحث فرهنگسازی شدند.

   آقای عباس زادرفیع، ضمن تاکید بر نقش تک تک اهالی در تفکیک زباله ها و کمک به همدیگر در جمع آوری و انتقال آن، خواهان تداوم و استمرار این امر تا نحقق اهداف گروه گردیدند.

    آقای محمد علی ادیبی، جدیت و قدم عملی برداشتن در این امر را گامی مهم در جهت داشتن محیط پاک دانستند و با تاکید بر داشتن برنامه جهت نمای ورودی روستا، یکی از بزرگترین مشکلات روستای کمسار را معضل سرویس بهداشتی دانستند و خواهان پیگیری جدی در این امر شدند.

    آقای حمید باقری ضمن تاکید بر اجتناب از شتاب و عجله در اجرای طرح،‌ خواهان توجه و اجرای اهداف گروه در سه طرح کوتاه مدت، میان مدت و بلند مدت بودند؛ و خواهان حمایت و پشتیبانی اهالی محترم منطقه کمسار اعم از مهاجرین و ساکنین از این طرح شدند.

    در پایان همه اعضا با تاکید بر استمرار جلسات گروه و تلاش در جهت داشتن محیطی پاک و عاری از آلودگی، خواهان یاری و مساعدت دیگر هموطنان شدند؛ و مصوب گردیدکه برای ایام تاسوعا و عاشورا  تمهیداتی فراهم گردد که هم محیط منطقه از آلودگی های زیست محیطی پاک گردد و هم با تعبیه سطل های زباله برای روز عاشورا در سطح بازار از آلودگی بیشتر محیط جلوگیری بعمل آید.

سی ویکمین سالگرد شهادت شهید زارعی

سی ویکمین سالگرد شهادت ، شهید  محمد زارعی در مسجد کمسار بزرگ بعد از اقامه نماز مغرب وعشا  باحضور پر شور مردم عزادار برگزار گردید. 

این مراسم که  امسال مقارن با  هشتمین شب محرم برگزار گردید  .شور ونوای  محرمی با خود داشت وحضور آحاد مردم در مسجد یاد فداکاریهای این سربازان اسلام را بیش از پیش زنده وجاوید ساخت..

 روح این شهید سرفراز همچون دیگر شهدای  این دیار شاد ویادش گرامی باد .  تهیه کننده عکس : کسری صرفه جو

  

                                           تهیه کننده عکس : کسری صرفه جو

تعمیرات مسجد کمسار

ویژگی های یک دهیار خوب

دهیار قبل از هرچیز بایستی پیشینه مردم، اقوام، فرهنگ ها، مشکلات و موانع روستا را مطالعه کند.همه مردم به ویژه جوانان وتحصیل کرده ها و افراد متبحر و متخصص در زمینه های موردنیاز را گرد آورده از آنان استفاده نماید.هیچ چیز جز همکاری مردم در پیشرفت کار و پیشبرد هدف های دهیار مفید نخواهد بود، بنابراین صداقت وراستی را با مردم نباید از نظر دور داشت. دهیار موفق کسی است که بتواند با روابط عمومی خوب و قوی و نفوذ و رابطه خوب و مستحکم با ادارات ودوایر دولتی و غیر دولتی در جذب امکانات و سرمایه ها بکوشد.از اظهار نظر های غیر کارشناسی وسطحی و واکنش های سریع و تصمیم گیری های جسته و گریخته بپرهیزد و همواه خرد جمعی و دانش فردی و تجربه بزرگان روستا را در نظر گیرد و از رفتار های تبعیض آمیز و طایفه گری های بعضی اعضای شورا دور شود.نجات باغ و کشاورزی و حمایت از دامداران در روستا از مهمترین اولویت های کاری دهیار باشد.

 

به عبارت دیگر، اگر بخواهیم مسیر روشن تری از وظایف یک دهیار موفق ترسیم نمائیم، ایشان بایستی ۶ گام اساسی را فراراه خویش قراردهند.

گام ۱: دهیار باید وضعیت موجود روستا را کاملاً بشناسد.

در ابتدا دهیار بایستی از وضع موجود روستا شناخت کافی به عمل آورد که این شناخت در سه دسته کلی تنظیم می شود:

شناخت محیطی-کالبدی روستا(جاده هاکانالهای آبیاری مدرسه درمانگاه زمینهای مسکونی و کشاورزی و … بطور کلی هر روستا باید نقشه داشته باشد)

شناخت ویژگیهای اجتماعی روستا(جمعیت روستا-مرد و زن و جوان و پیر-مهاجرت های فصلی و دائمی و گروهها و احزاب روستا)

شناخت منابع درآمدی و فعالیتها در روستا(فعالیتهای اقتصادی کشاورزی دامداری صنایع دستی و ماشینی ا)

گام ۲:دهیار باید مسائل و مشکلات و نیازهای روستا را بشناسد.

گام ۳: دهیار باید با مشورت و نظرخواهی مردم مسائل و مشکلات و نیازها را اولویت بندی کند.

گام ۴:دهیار با همکاری کمیته های متشکل از مردم و مسئولین راه حلهای قابل اجرا را پیدا کند.

گام ۵: از این راه حلها بهینه ترین را انتخاب و منبع کسب درآمد اجرای آن را تعیین کند.باید مشخص شود که چقدر پول و از کجا باید تأمین شود و ریز حسابهای مالی آن برآورد شود.

 

گام ۶:در نهایت این تصمیمات با این برنامه گرفته شده است ولی اگر به اجرا نرسد هیچ فایده ای ندارد بنابراین مهمترین مرحله اجرا است که به کمک مسئولین زیربط با توجه به ریز درامدها و هزینه های پروژه، این کار انجام می شود

مراسم سوگواری سیدالشهدا آقا امام حسین (ع) مسجد کمسار پنجم محرم

 

آیین شام غریبان در کمسار بزرگ

 آیین شام غریبان در کمسار  بزرگ

   از دیر باز مراسم شام غریبان روستای کمسارکه درغروب روز عاشورا برگزار

می گردید همیشه سوزناک و بیانگر حالت تاثر وتامل بسیار زیاد اهالی این روستا

در شهادت سرور و سالار شهیدان امام حسین (ع) بوده است .

    طبق یک سنت دیرین اهالی کمسار پس از آنکه در روز عاشوراکه میزبان هیات های عزاداری روستاهای همجوار نظیرسروان محله، گیلده، پده ، لیفکو، احمد مولا علی ، لیفکوخندان ، کمسار کوچک ، شیخ محله، صیقلان و حتی زمانی   کاظم آباد، خطیبان و نهزم بودند ، در غروب روز عاشورا اول هیات ها را به سمت منزل مرحوم بقراطی حرکت می دادند. ابتدا درمکانی که قرار بود هیت را ببرند خیمه می زدند ..

  سپس بچه های 7 و 14 ساله را لباس سیاه می پوشیدند وهرکدام یک شمع در دست داشتند و اسب ها را نیزکه حامل اسرا بودند (حضرت زینب ، حضرت ام البنین ، حضرت ام الکلثوم وزین العابدین) در بین کاروان حرکت می دادند .شمر هم لباس قرمز می پوشید  و در حالی که برگ های بید در دست داشتند و به اسرا تازیانه می زد صحنه بسیار حزن انگیزی را برای مردم عزادارایجاد می نمود .

    در مسیر حرکت نوحه سرایی می کردند نوحه سرایان هر کدام به نوبت به نوحه سرایی می پرداختند؛ و نوحه شان به شرح زیر بود:

    «سر شاهدین به سنان کین

     تن عریانش در بیابان است

     خجلم از فاطمه گویم من

     بدنش زیر سم اسبان است

     ای شتربانان! آهسته رانید

     ناقه زینب ز چه عریان است»

    از مهمترین نوحه سرایان می توان به مرحوم محمد تقوی ، مرحوم حسین نیکروان و مرحوم سید حاجی میر جلالی ومظاهرباقری و... اشاره نمود. البته مناجات مرحوم حسین نیکروان همیشه سوزناک وحزن انگیز بود. سپس  خیمه ها را آتش می زدند .

    در انتها در میان حزن واندوه مردم معمولا با شربت و گلاب صاحب مکان به  پذیرایی ازعزاداران می پرداختند.

    لازم به ذکر که مراسم شام غریبان همچنان در منطقه کمسار با حضور مردم عزادار همچنان برگزار می گردد.

راوی : مظاهر(یوسف) باقری         تهیه کننده: سعید حسنی     

مهر و دیدار مهرنوازان

معلم که باشی طعم شیرینی میوه رسیده مهر را بیشتر حس می کنی 

معلم که باشی خنکای باد مهر بیشتر از دیگران بر تنت حس می شود

معلم که باشی بوی نوی کاغذ کتاب و جلد دفتر بیش از همیشه تو را به وجد می آورد

معلم که باشی شلوغی خیابانهای پاییز و کوچه های مهر بیش از گذشته بر دیدگانت نمایان می شود

معلم که باشی ماراتن تپش قلبت با گذر دقیقه ها و ثانیه ها بیش از پیش، آهنگ سرعت می گیرد

آری تو همان معلمی هستی که کودک درونت بیش از هزاران کودک بیرون دلتنگ مهر است و مملو از شوق دیداری...دیداری دوباره با مهر و محبت

دیشب حضور در بازار کمسار بهانه ای شد تا یکی از بهترین معلمان دوره تحصیلمان را زیارت کنیم معلمی از جنس بلور که هیچ گاه لبخندهای زیبا و کلام شیوا و دلنشینش را از یاد نخواهیم برد  .فرصتی دست داد تا همکلام این معلم صبور ومهربانمان باشم .اما چون زمان اندکی برای بازگشت به شهر رشت برایم بافی مانده بود از این بزرگوازتقاضا نمودم تا در یک فرصت دیگر در خدمتشان باشم تا از خاطرات و معلوماتش در زمینه تحصیل و وضعیت مدازس در دوره دانش آموزیشان برای ما بیان نماید و بنده هم  برای مخاطبین به تحریر در آورم .بر خود وظیفه می دانم که 

فرا رسیدن بهار تعلیم و تربیت بر معلمان و اساتید،باغبانان بوستان علم و دانش و بویژه استاتید حناب آقایان حبیب شکری ،رضا رحیمی و میرهادی میر عبدالعظیمی مبارک باد.

نمی دانم کدامین جمله را برای توصیف محبت هایتان بنویسم . نمی دانم چگونه شما را توصیف کنم ، معلمی از جنس بلور ، آسمانی و مهربان ، چقدر زیبا واژه ها را آسمانی می کنید . شاگرد  شما حمید باقری

ویژگی های یک روستای موفق

یکی از مهمترین و بارزترین ویژگی یک جامعه یا روستای ایده ال، سطح فرهنگ افراد آن جامعه یا روستا می باشد.این خصیصه ارتباط مستقیم و تنگا تنگی در توسعه یافتگی و پیشرفت همه جانبه یک جامعه کوچک یا بزرگ خواهد داشت. فرهنگ غنی فقط در سواد خلاصه نمی شود بلکه مدارج علمی یکی از خصوصیات مهم اینگونه جوامع می باشد.در جوامعی که سطح فرهنگ و آگاهی مردم بالا باشد، افراد علاوه بر تلاش در جهت ارتقاء مادی و معنوی زندگی خانوادگی، برای پیشرفت محیط اجتماعی خود نیز تلاش مستمر دارند. (محیط خانه و اجتماع را لازم و ملزوم یکدیگر می دانند .)

در فرهنگ دینی ما نیز به این امربسیار توصیه شده است . ما با خواندن قرآن و از طریق سیره و روش پیامبران و امامان در می یابیم که یکی از صفات انسانهای مومن، از خود گذشتن و به دیگران پرداختن می باشد. یعنی انسانهای مومن پس از خودسازی به این نتیجه می رسند که باید به دیگران کمک کنند تا به تکامل برسند، انسانهای با فرهنگ انسانهایی هستند که فقط به خود و خانواده خود فکر نمی کنند بلکه جامعه را نیز در کنار خود و خانواده قرار می دهد و تلاش می کند علاوه بر آسایش و آرامش خود و خانواده ، آسایش و آرامش اجتماعی که در آن زندگی می کند را نیز فراهم نمایند.

چند مثال ساده شاید ما را در فهم این مطالب یاری نماید:

مثال اول: همه ما کم و بیش از نقش رعایت بهداشت در سلامت جسم و روح آگاهی داریم. به همین منظور سعی و تلاش خود را در جهت پاکیزگی محیط خانواده و منزل خود به عمل می آوریم.اگر این خصوصیت را از محیط خانوادگی به محیط اجتماعی خود انتقال دهیم و پاکیزگی محیط اجتماعی را مؤثر در سلامت جسم و روان بدانیم این حرکت نشان دهنده ارتقاء فرهنگی می باشد.برای نمونه، اگر ریختن زباله در محیط خانه باعث آلودگی می شود، ریختن آن در خیابان هم باعث آلودگی خواهدشد.نتیجه می گیریم افراد با فرهنگ و آگاه از ریختن زباله در محیط اجتماعی خودداری می کنند.

مثال دوم: همه ما تلاش میکنیم که رفاه و آسایش در زندگی ما حاکم باشد، در همین راستا سعی می کنیم ، تا منزل خوب همراه با تمام امکانات در اختیار داشته باشیم.اگر این تفکر را به اجتماع خود انتقال دهیم یعنی محیط اجتماعی خود را مانند خانه خود بدانیم و برای عمران و آبادانی محیطی که در آن زندگی می کنیم تلاش و کوشش نماییم و با مسئولین محلی همگام باشیم توسعه و آبادانی با حداقل زمان بدست خواهد آمد. و این هم از نشانه های پیشرفت فرهنگی می باشد.

مثال سوم: در مسائل تربیتی نیز باید همین گونه فکر کنیم، یعنی همان قدر که تلاش می کنیم فرزندان صالح و مفید به جامعه تحویل دهیم، به همان اندازه باید برای تربیت فرزندان جامعه خود نیز تلاش نماییم.چون ما هرچه قدر تلاش کنیم و فرزندان خوب تربیت نماییم ولی جامعه ، جامعه ای سالم نباشد فرزندان ما را نیز به تباهی خواهد کشاند.پس در این مورد نیز باید احساس مسئولیت کرده و علاوه بر تربیت فرزندان خود، در جهت تربیت نوجوانان و جوانان جامعه ای که در آن زندگی می کنیم تلاش نمائیم.و نمونه های فراوان دیگر……

خداوند تبارک و تعالی انسان را موجودی اجتماعی آفریده وانسانها بسیاری از نیازهای ضروری زندگی خود را از طریق افراد دیگر برآورده می نمایند. اگر قرار بود هرکس به فکر خود و خانواده خود باشد نیاز به زندگی اجتماعی نبود، هر کس می توانست در گوشه ای از دنیای پهناور مکانی برای زیستن انتخاب نماید و به تنهایی زندگی نماید.

لازم به ذکر است، نگاه تک بعدی به اجتماع یک نوع عقب ماندگی فرهنگی است. برای مثال اگر حل مشکلات یک جامعه یا یک روستا را فقط در عمران و آبادانی خلاصه نماییم خود یک اشتباه بزرگی است.چون اجتماع را باید یک واحد به هم پیوسته دانست که هر قسمت آن به صورت متوازن باید رشد نماید.

در پایان نتیجه می گیریم انسانهای با فرهنگ ، همانقدر که به خود و خانواده خود توجه دارند به اجتماع خود نیز اهمیت می دهند و برای توسعه و آبادانی محیطی که در آن زندگی می کنند سعی و تلاش فراوان به عمل می آورند.

حال هر یک از ما باید خودمان را با این ویژگی ذکر شده بسنجیم.اگر این خصوصیت به صورت کامل در ما هست پس باید به خودمان ببالیم. اگر اندکی از این خصوصیت در ما نهادینه شده است تلاش کنیم تا آن را کامل در خود پرورش دهیم.و اگر فقط به خود و خانواده خود توجه داریم و به جامعه خود بی توجه ، باید متاسف باشیم و تلاش وافر نماییم تا این فرهنگ را در خود به شکوفایی برسانیم. چون کمک به همنوعان و جامعه ،یکی از نشانه های حرکت به سمت تکامل و به خدا رسیدن می باشد.

ماه محرم

ماه  محرم  یا محرم‌الحرام نخستین ماه تقویم اسلامی (هجری قمری) و به اعتقاد مسلمانان از جملهٔ ماه‌های حرام است. به‌همان‌گونه که پیش از ظهور اسلام، در دوران جاهلیت، جنگ و خونریزی در این ماه‌ها ممنوع بود، حضرت محمد(ص) نیز همان راتأیید کرد.

 

امام حسین (ع) از همان ابتدا بیعت با یزید را نپذیرفت. یزید نامه‌ای به حاکم مدینه نوشت و به او دستور داد که از امام حسین (ع)برای یزید بیعت بگیرد و اگر حاضر نشد او را به قتل برساند. امام حسین (ع) موافق راه و روش حکومت هم عصر خود نبود. بنابراین حاضر به بیعت کردن با یزید نشد و با خانواده خود برای حج از مدینه به مکه رفت.

 

در این هنگام عده‌ای از مردم کوفه که از مرگ معاویه با خبر شده بودند نامه‌هایی برای امام حسین(ع) نوشتند و از او خواستند تا به عراق و کوفه بیاید. امام حسین (ع)نیز که مسلم بن عقیل را به کوفه فرستاده بود، خود مراسم حج تمتع را به عمره تبدیل کرد و بطرف کوفه حرکت نمود. ابتدا شماری از مردم کوفه با مسلم بن عقیل همراه شدند؛ اما با ورود عبیدالله بن زیاد که از طرف یزید به حکومت کوفه گمارده شده بود و خبر آورده بود که امام حسین(ع) مراسم حج را نیمه کاره گذاشته و قاضی شریح فتوای قتل او را داده‌است و مردم کوفه را تهدید کرده بود مسلم را ترک کنند تا بلکه حسین را از ترک حج و آمدن به کوفه منصرف کرده و مانع بیعت مردم کوفه با وی شوند، مردم کوفه بیعت خود را از امام حسین(ع)  پس گرفتند و به مخالفت با امام حسین (ع) روی آوردند. او سرانجام در روز دهم محرم سال شصت و یکم هجری قمری (برابر بیست و یکم مهرماه سال ۵۹ خورشیدی) به همراه ۷۲ تن از یارانش کشته‌شدند. شیعیان همه سال سالروز کشته شدن امام حسین(ع) را با مراسم مذهبی و عزاداری پاس می‌دارند.

 

عاشورا، دهمین روز از ماه محرم در گاه‌شماری هجری قمری، روز مقدس مسلمانان است. شهرت این روز نزد شیعیان به دلیل وقایع عاشورای سال ۶۱ هجری قمری است که با گاه‌شماری هجری خورشیدی این روز برابر با سه‌شنبه، ۲۰ مهر ۵۹ خورشیدی است. هرچند براساس گاه‌شماری هجری قمری قراردادی این روز با چهارشنبه، ۲۱ مهر تطبیق داده می‌شود. در این روز حسین بن علی – امام سوم شیعیان – و یاران وی در رویداد کربلا در جنگ با لشکر یزید کشته شدند و مسلمانان در آن سوگواری می‌کنند. در مناطق شیعه نشین مراسم عزاداری برگزار می‎‏‌شود. در تقویم رسمی ایران، افغانستان، عراق، پاکستان و هند این روز تعطیل می‌باشد.

 

عاشورا در لغت به‌معنای «دهمین» است.

 

سابقهٔ سوگواری و برپایی عزاداری برای حسین بن علی به اولین روزهای بعد از عاشورا، در محرم سال۶۱هجری می‌رسد. از علی بن حسین چنین روایت شده‌است:

 

پس از حادثهٔ عاشورا، هیچ بانویی از بانوان بنی‌هاشم، سرمه نکشید و خضاب ننمود و از خانهٔ هیچ یک از بنی‌هاشم دودی که نشانهٔ پختن غذا باشد، بلند نشد، تا آن‌که، ابن زیاد به هلاکت رسید. ما پس از فاجعهٔ خونین عاشورا پیوسته اشک بر چشم داشته‌ایم

 

ادبیات عاشورایی

 

بخش اندکی از قصیدهٔ سیف فرغانی (قرن ششم و متعلق به سرزمین کنونی فرغانه در ازبکستان) در مصیبت امام حسین (ع)و یاران او:
ای قوم، در این عزا بگریید                         برکشتهٔ کربلا بگریید
در ماتم او خمش مباشید                              یا نوحه کنید، یا بگریید
اشک از پی چیست؟ تا بریزید                     چشم از پی چیست؟ تا بگریید

 

همچنین شعر معروف محتشم کاشانی (سدهٔ ۱۰قمری) در رثای واقعه کربلا که اینگونه آغاز می‌شود:

 

باز این چه شورش است که در خلق عالم است                    باز این چه نوحه و چه عزا و چه ماتم است؟
باز این چه رستخیز عظیم است؟ کز زمین                         بی نفخ صور، خاسته تا عرش اعظم است
این صبح تیره باز دمید از کجا کزو                                 کار جهان و خلق جهان جمله در هم است
گویا طلوع می‌کند از مغرب آفتاب                                  کآشوب در تمامی ذرات عالم است
گر خوانمش قیامت دنیا، بعید نیست                                این رستخیز عام، که نامش محرم است

 

سوگواری عاشورا مختص مسلمانان نیست. در ایران ارمنی‌ها نیز دستجات عزاداری دارند.

 

در ترینیداد و توباگو  و جامائیکا تمامی گروه‌های قومی و مذهبی در مراسمی که به زبان محلی «هوسِی» خوانده می‌شود شرکت می‌کنند و به سوگواری می‌پردازند .

 

نگرش مذاهب دیگر
اهل سنت

 

اهل سنت روز عاشورا را سالگرد روزی می دانند که موسی دریای سرخ را شکافت و خودش و پیروانش از آن عبور کردند. اهل سنت این روز را گرامی می داند و روزه گرفتن در این روز را مستحب می دانند، در حالی که شیعیان روزه گرفتن در روز عاشورا را مکروه می دانند. در مورد واقعه عاشورای سال ۶۱ اغلب تاریخ نگاران اهل سنت از جمله محمد بن جریر طبری، بلاذری، ابن سعد، ابن قتیبه دینوری، احمد بن داوود دینوری و ابن اثیر واقعه کربلا را به تفصیل و بر اساس روایت ابومخنف بیان کرده‌اند.
یهودیت

 

این روز معادل یوم‌کیپور – عید یهودیان در روز دهم ماه تیشری- شمرده شده است. همچنین زمان بسیاری وقایع سرنوشت ساز برای پیامبران پیشین به این روز منتسب شده است. پذیرش توبه آدم، پایان طوفان نوح، گذشتن ابراهیم از میان آتش، بینا شدن یعقوب، بهبود بیماری ایوب و انتقال عیسی به بهشت پس از تلاش ناموفق یهودیان برای مصلوب کردن او، همگی مطابق برخی روایات در این روز اتفاق افتاده‌اند.

 

نبرد کربلا جنگی بود که در دهم محرم ۶۱ هجری قمری (۲۱ مهر سال ۵۹ خورشیدی) اتفاق افتاد و به عاشورا معروف است. این نبرد میان سپاه حسین بن علی و سپاه یزید بن معاویه در نزدیکی محلی به‌نام کربلا در گرفت.

 

حسین بن علی روز دوم محرم به کربلا رسید و روز سوم عمر بن سعد با ۴۰۰۰ نفر در کربلا اردو زد. در روز هفتم محرم آب را بر حسین بن علی و همراهانش بستند و در نهم محرم، شمر با ۴۰۰۰ نفر و نامه‌ای از طرف عبیدالله بن زیاد وارد کربلا شد، او در این نامه به عمر بن سعد دستور داده بود با حسین بن علی بجنگند و او را بکشند و اگر این‌کار از دست او برنمی‌آید، فرماندهی را به شمر واگذارد.

 

روز دهم محرم سپاهیان حسین بن علی و عمر سعد در مقابل هم قرار گرفتند. به روایت ابومخنف تعداد سپاه حسین ۳۲ سواره نظام و ۴۰ پیادهو به روایت محمد باقر چهل و پنج سوار و صد نفر پیاده بود. در مقابل او سپاه عمر بن سعد با حدود ۳۰۰۰۰ نفر قرار داشت. جنگ آغاز شد و امام حسین (ع)و یارانش کشته شدند. پس از جان‌باختن حسین، سپاه عمر بن سعد سر ۷۰ تن از لشکریان امام حسین (ع) را جدا کرد (غیر از حر و علی‌اصغر) و بر بالای نیزه‌ها گذاشت.

 

خیمه‌ها غارت و در نهایت آتش زده شد، ساربان شترهای کاروان حسین بن علی به‌نام بجدل بن سلیم برای بدست‌آوردن انگشتر حسین بن علی، انگشت وی را برید تا انگشتر را بدست آورد و در نهایت سپاه عمر بن سعد اجساد کشته‌شدگان کربلا را در بیابان رها کرد و این اجساد پس از سه روز توسط قوم بنی‌اسد دفن شدند.

 

هر چند به لحاظ نظامی ابعاد این نبرد بزرگ نبوده‌است اما اثر اعتقادی و سیاسی بزرگی داشته‌است. از یک سو سبب تضعیف مشروعت سیاسی حکومت بنی امیه شده‌است. به طوری که پس از آن قیام‌های فراوانی با شعار خونخواهی حسین بر ضد آن حکومت رخ داد و در نهایت منجر به سقوط آن شد. از سوی دیگر نقشی چشمگیر بر هویت اجتماعی و اعتقادی شیعیان طی قرن‌های بعد تا به امروز داشته‌است.

 

حسین بن علی هنگام زمام‌داری پدرش، او را در جنگ‌های جمل و صفین و نهروان همراهی کرد. سال ۵۰ هجری هنگام کشته‌شدن برادرش حسن بن علی، معاویه حدود ۱۰ سال به‌عنوان خلیفه باقی بود. بر پایه قرارداد صلح با حسن بن علی، طبق بند دوم صلح‌نامه معاویه نمی‌بایست برای خود جانشینی انتخاب کند.

 

به روایت سلیم پسر قیس یک سال قبل از مرگ معاویه در حج سال ۵۹ هجری قمری حسین بنی هاشم، دویست نفر از اصحاب پیامبر و پانصد نفر از تابعان را در مِنی در خیمه خود گرد آورد. احادیث پیامبر مشتمل بر نصب علی به خلافت در غدیر خم و شأن و جایگاه اهل بیت را به یادشان آورد و آنان بر آن اقرار کردند. و نیز از معاویه و ستمش انتقاد کرد. سپس با آنان پیمان بست که این مطالب را به خاندان و قبایل خود برسانند.

 

معاویه در نیمه رجب سال ۶۰ هجری قمری مرد و پسرش یزید را به جانشینی انتخاب کرد. حسین بن علی از همان آغاز بیعت وی را نپذیرفت. یزید نامه‌ای به حاکم ولید پسر عتبه حاکم مدینه نوشت و به او دستور داد که از حسین بن علی، عبدالله پسر عمر و عبدالله پسر زبیر برای یزید بیعت بگیرد و اگر حاضر به بیعت نشدند آنها را بکشد. حاکم مدینه در اجرای فرمان سستی کرد و یزید عمرو پسر سعید پسر عاص را به جایش گماشت. حسین که حاضر به بیعت با یزید نبود با خانواده خود شب بیست و هشت رجب از مدینه به مکه رفتند.

 

در این هنگام مردم کوفه که از مرگ معاویه با خبر شده‌بودند نامه‌های زیادی برای حسین نوشتند و از او خواستند تا به عراق و کوفه بیاید. حسین بن علی نیز مسلم بن عقیل را به کوفه فرستاد.ابتدا هزاران نفر از مردم کوفه با مسلم بن عقیل همراه شدند. اما با ورود عبیداللّه پسر زیاد که از طرف یزید به حکومت کوفه گمارده شده‌بود و مردم کوفه را تهدید کرده‌بود، مسلم را تنها گذاشتند. عبیداللّه، مسلم بن عقیل را دستگیر کرد و کشت. امام حسین (ع) با خانواده و یاران خود به‌سمت کوفه حرکت کرد و در نزدیکی کوفه بود که خبر پیمان‌شکنی مردم کوفه و کشته‌شدن مسلم را آوردند.

 

عبیداللّه که بر اوضاع کوفه مسلط شده‌بود حر پسر یزید ریاحی را برای دستگیرکردن حسین بن علی و همراهانش فرستاد و سپس عمر بن سعد را با ۳۰٬۰۰۰ نفربه کربلا اعزام کرد. این امر موجب شد تا شمار زیادی از افرادی که با حسین بودند او را رها کنند و تنها نزدیک‌به ۷۰ تن با او باقی بمانند. عبیداللّه به عمر بن سعد وعده داده‌بود که اگر حسین بن علی را بکشد، او را فرمانده ری خواهد کرد؛ اما پس از این ماجرا این کار را نکرد.

 

تعداد سپاهیانی که ابن زیاد برای جنگ با حسین گسیل کرد در منابع مختلف گزارش شده‌است. این تعداد دست کم ۴۰۰۰ نفر و در برخی گزارش‌ها تا ۸۰۰۰۰نفر برآورد است. اما مشهورترین تخمین حدود ۳۰۰۰۰نفر است. طبق تحقیق سیدمجید پورطباطبایی ترکیب سپاه به شرح ذیل بوده‌است:

 

۱ـ ۴٬۰۰۰ نفر به فرماندهی عمر بن سعد

 

۲ـ ۴٬۰۰۰ نفر به فرماندهی شمر بن ذی الجوشن

 

۳ـ ۱٬۰۰۰ نفر به فرماندهی حربن یزید ریاحی

 

۴ـ ۲٬۰۰۰ نفر به فرماندهی یزید بن رکاب کلبی

 

۵ـ ۴٬۰۰۰ نفر به فرماندهی حصین بن نمیر تمیمی

 

۶ـ ۳٬۰۰۰ نفر به فرماندهی مغایر بن رهینه مازنی

 

۷ـ ۲٬۰۰۰ نفر به فرماندهی نصر بن حرشه

 

۸ـ ۳٬۰۰۰ نفر به فرماندهی کعب بن طلعه

 

۹ـ ۱٬۰۰۰ نفر به فرماندهی شبث بن ربعی

 

۱۰ـ ۱٬۰۰۰ نفر به فرماندهی حجّار بن ابجر

 

۱۱ـ ۴٬۰۰۰ نفر به فرماندهی عمر و بن حجاج زبیدیl

 

۱۲ـ ۱٬۰۰۰ نفر به فرماندهی یزید بن الحرث بن رویم

 

۱۳ـ ۵۰۰ تیراندازان همراه حصین

 

۱۴ـ ۵۰۰ نفر به فرماندهی عزرة بن قیس

 

جمع کل: ۳۱٬۰۰۰ نفر
روز نبرد

 

بنا بر نقل سید بن طاووس، در کتاب لهوف، صبح عاشورا ابتدا امام حسین بریر پسر خضیر از زاهدان نامدار کوفه را جهت موعظه جانب لشکر عمر سعد فرستاد، ولی آنان اعتنا نکردند. سپس خود به نزد آنان رفت تا اتمام حجت کند. او گفت مرا بین دو چیز مخیر کرده اند. یا بجنگم و یا ذلت پذیرم و با یزید بیعت کنم، ولی ذلت از ما دور است. لذا با شما می جنگم.

 

سپس سپاه عمر سعد جنگ را آغاز کرد. این حمله با تیراندازی عمر سعد به طرف اردوگاه حسین بن علی ‏آغاز شد. شمر هم به نیروهای خود دستور داد که حمله‌ای ‏گروهی بکنند و سپاه حسین‏ را نابود کنند. همه گردان‌های سپاه کوفه در این حمله شرکت داشتند. یاران امام حسین (ع) هم در مقابل این هجوم تلاش کردند که از خود دفاع کنندو نیمی از یاران‏ او (غیر از بنی هاشم) در این حمله نخست کشته شدند. شمار کشته‌شدگان این حمله را ۴۱ تن گفته‌اند. شماری از آنان (غیر از ۱۰ نفر از غلامان حسین و دودمانش و ۲ تن از غلامان علی‏)، عبارت‌اند از:

 

نعیم بن عجلان، عمران بن کعب، حنظله، قاسط، کنانه، عمرو بن مشیعه، ضرغامه، عامربن مسلم، سیف بن مالک، عبدالرحمان درجی، مجمع عائذی، حباب بن حارث، عمرو جندعی، حلاس بن عمرو، سوار بن ابی عمیر، عمار بن ابی سلامه، نعمان بن عمر، زاهر بن‌عمر، جبلة بن علی، مسعود بن حجاج، عبدالله بن عروه، زهیر بن سلیم، عبدالله و عبیدالله ‏پسران زید بصری.

 

جنگ گروهی و تن به تن تا نماز ظهر ادامه یافت. هنگام نمازامام حسین (ع)به زهیر بن قین و سعید بن عبدالله حنفی دستور داد با نیمی از یاران در مقابل او صف بکشند تا بتواند به نماز بایستد. دشمن در هنگام نماز آنها را تیرباران کرد.سعید بدن خود را سپر قرار داد و به شهادت رسید.

 

عمر بن سعد دستور داد تا حسین بن علی و همراهانش را محاصره کنند و آب را به روی آنان ببندند. سرانجام حسین بن علی در روز عاشورا، ۱۰ محرم سال ۶۱ در کربلا کشته شد و همهٔ خیمه‌های خانواده و یارانش رابه آتش کشیدند

 

پس از کشته‌شدن یاران و خانواده حسین بن علی در واقعه کربلا، عمر بن سعد دستور داد تا سرهای آنان را ببرند. پس از آن، سرها را بین قبایل قسمت نمودتا آنان بدین وسیله به ابن زیاد نزدیک‌تر شوند. قبیله کنده به ریاست قیس بن اشعث کندی ۱۳ سر، قبیله هوازن به ریاست شمر بن ذی الجوشن ۱۲ سر،تمیم ۷ سر و بنی اسد ۱۶ سر بر نیزه کردند و در مجموع با ۷۱ سر بریده وارد کوفه شدند